Samenwerking
in een solide melkveebedrijf

“Een zieke koe, daar weet ik vaak wel raad mee. Maar een vof-contract afsluiten, dat is iets heel anders. Daarin heeft Maryse ontzettend goed de weg gewezen”, vertelt Justine. “Ik had eigenlijk geen idee hoe we een samenwerking konden starten. Ik was geen familie, ik ben hier niet opgegroeid, ik woonde hier niet, voor mij was deze situatie nieuw.” Justine had wél ruime ervaring. “Na mijn studie heb ik 9 jaar bij een boer in Doorn gewerkt, een melkveehouder met een palingkwekerij. Sindsdien help ik als bedrijfsverzorger bij AB Midden-Nederland boeren die ziek zijn, op vakantie gaan of wat dan ook. Heel leerzaam.”

Samen eens worden

“Zo kwam ik ook in Woudenberg terecht. Toen ik hier zo’n drie jaar had gewerkt, kwam ter sprake om in een vof te gaan samenwerken.” Dan zijn er heel wat zaken om rekening mee te houden. Een bevriende boer wees Justine op de Plattelandscoaches, en zo kwam ze in aanraking met Maryse. Maryse weet waar ze over praat, want ze heeft zelf met haar man ook een melkveebedrijf. Ze vertelt: “Ook heb ik een eigen bedrijf als agrarisch coach en geef ik trainingen en workshops”. 

Als Maryse ingeschakeld wordt, begint ze graag met een kennismakingsgesprek. “Er is geen één dezelfde aanpak. In een eerste gesprek stel ik altijd veel vragen. Wat willen de deelnemers precies? Wat is de situatie nu? Waar willen ze naartoe werken? Op basis daarvan maak ik een soort routeplanner, dat is dan de uitgangspositie.” Elke situatie vraagt om maatwerk. “Ook in familiaire bedrijfsovernames zijn er uitdagingen. De jongere partij wil soms wat sneller dan de oudere, of de oudere wil bepaalde zaken in eigen handen houden.” Omdat Maryse zelf geen partij in het gesprek is, kan ze ook de wat ongemakkelijkere vragen stellen. “Zo kan ik zorgen dat beide partijen gezien en gehoord worden. Het is heel belangrijk dat je je uitspreekt en aangeeft wat je fijn en minder fijn vindt, zodat je elkaar leert kennen. Je kunt immers niet in elkaars hoofd kijken.” 

Richting de toekomst

Justine moet bekennen dat zij soms als jongere generatie ook wel wat voortvarender aan de slag wilde gaan met het opzetten van een samenwerking dan haar compagnon. “Hij wilde natuurlijk ook samenwerken, maar dat is best lastig na het zo lang alleen te hebben gedaan. Daarin moet je samen het juiste tempo vinden. Dat gaat nu heel goed. Er is heus wel eens wat, maar je moet gewoon altijd respectvol naar elkaar blijven. Het is ook een solide bedrijf. Een paar koeien meer zou fijn zijn, want ik werk nu nog deels buiten de deur. Maar dat zijn lastige keuzes, want kopen we dan ook extra fosfaatrechten? De mestafzet is natuurlijk ook duurder geworden. Je weet soms gewoon niet goed wat je moet doen.”

Justine en Maryse zijn nu bezig met een tweede traject. Het eerste was meer praktisch ingestoken rond de samenwerking in het bedrijf, deze nieuwe ronde gaat over het vormgeven van de toekomst. Maryse: “Ik vind het mooi dat ik zo een aantal jaren met Justine op kan trekken. Veel vragen die op mij afkomen hebben te maken met onzekerheid over de te maken keuzes. Het is echter heel goed om op zo’n rotonde te gaan staan, om dan samen naar de mogelijkheden te kijken.” 

“Ik ben coach, geen adviseur. Een coach houdt een spiegel voor en stelt vragen. Soms ongemakkelijke vragen, maar dat mag ook. Het mag best even schuren of lastig zijn. Soms is dat nodig om mensen na te laten denken om een bepaald inzicht te laten krijgen. Het is voor mij geslaagd als mensen vooruit kunnen en tevreden zijn.”

Altijd doen!

Justine zou collega-boeren altijd aanraden om hulp in te schakelen bij ingewikkelde trajecten. “Ze hebben zoveel kennis in huis! En anders sturen ze je wel door naar de juiste personen. Soms weet je dingen niet, of zie je ze niet. In zo’n traject blijken dan opeens toch meer mogelijkheden te zijn dan je dacht.” Maryse: “Soms is al snel duidelijk dat we specialistische hulp nodig hebben, bijvoorbeeld een financiële doorrekening of iets met ruimtelijke ordening. Daar heb ik ook geen verstand van. Dan is het mooi dat we via dit project een specialist kunnen inzetten.”

“Als je doet wat je leuk vindt en alles loopt lekker, dan kun je dat heel lang volhouden. Anders is bijna elke dag een straf. Helaas schromen mensen vaak te praten met mensen die ze niet direct kennen. Ik kom ook wel bij agrariërs waar het al langere tijd echt niet lekker loopt. Jammer, want je mag echt wel eerder aan de bel trekken. Je hoeft het niet alleen te doen. Er is hulp, dus pak die met beide handen. Boeren in andere provincies kijken soms jaloers naar dit Plattelandscoach-project.”