Helpen natuur versterken

met data uit Kringloop­Wijzer

Reino van der Louw woont samen met zijn vrouw en drie dochters op hun melkvee­bedrijf in Benschop. Te midden van het uitgestrekte land geniet het gezin van de rust, ruimte en natuur die het platteland hen biedt. Voor Reino draait het boeren­leven niet alleen om het runnen van een bedrijf, maar ook om verbondenheid met de natuur. “Het mooiste vind ik samen met het gezin op zoek gaan naar de nesten van de weidevogels. De kinderen hebben elk een markeerstok bij zich en kibbelen gezel­lig over wie welke rij afloopt. Het zien van kuikens die rondlopen, dat is prachtig.”

Voedselproductie hand in hand met natuurbeheer

Met zo’n 95 melkkoeien, bijbehorend jongvee en 50 hectare land runt Reino een melkveebedrijf dat al generaties in de familie zit. In eerdere generaties werd het bedrijf steeds doorgegeven aan dochters, waardoor Reino pas de derde generatie is waarin de naam ‘Van der Louw’ verbonden is aan de boerderij. Waar zijn vader weinig aandacht besteedde aan agrarisch natuurbeheer, besloot Reino het anders aan te pakken. Voorheen lag het bedrijf in een zoge­heten ‘witgebied’ waardoor er geen vergoe­dingen beschikbaar waren voor weidevogel­beheer. Sinds kort zijn er wel vergoedingen en daar is Reino dan ook actief mee bezig. “Ik wil laten zien dat voedsel­productie en natuurbeheer prima samen kunnen gaan,” vertelt hij vast­beraden. Een deel van het grasland is inmiddels ingericht met botanische weideranden, ecologisch slootschonen, uitgestelde maaidatum en kruidenrijk grasland. De maatregelen werpen zichtbaar zijn vruchten af. Op zijn bouwland werden maar liefst 32 kievietsnesten geteld. Dit jaar wil Reino een kievietstrook aanleggen en plasdras. Hopelijk keert hiermee de grutto terug.

Reino van der Louw

“Elke bijeenkomst richten we ons op één specifieke KPI, zodat we echt de diepte in kunnen gaan.”

Samen leren voor een duurzamere landbouw

Sinds het najaar van 2024 is Reino actief deelnemer in de Utrechtse Monitor Duurzame Landbouw (UMDL). Dit initiatief van de provincie Utrecht stimuleert agrariërs om stappen te zetten richting meer natuurinclusieve kringloop­landbouw, met behulp van 15 duidelijke en meetbare KPI’s (Kritieke Prestatie Indicatoren). De hoogte van de scores op deze KPI’s bepaalt uiteindelijk de vergoeding, wat deelnemers motiveert om te werken aan verbetering.


De deelnemers komen jaarlijks zo’n drie tot vier keer samen in studiegroepen, waar de KPI’s worden toegelicht en ervaringen worden gedeeld. “Tijdens de bijeenkomsten hebben we bijvoorbeeld de KringloopWijzer besproken en gaf een melkveehouder een inspirerende lezing,” vertelt Reino enthousiast. “Elke bijeenkomst richten we ons op één specifieke KPI, zodat we echt de diepte in kunnen gaan.”


De samenstelling van de studiegroepen varieert sterk, met boerenbedrijven van uiteenlopende groottes. “Er zijn deelnemers met 200 koeien, maar ook boeren met slechts 50 koeien. Wat het UMDL interessant maakt, is dat de vergoeding niet wordt berekend per hectare of kilogram melk, maar per bedrijf. Daardoor is het voor zowel grote als kleine boeren aantrekkelijk om mee te doen,” legt Reino uit. Ook benadrukt Reino dat de data anoniem blijven. Door de combinatie van een beloning met de kennis­uitwisseling hoopt hij dat collega melkvee­houders ook geïnteresseerd zijn om deel te nemen aan het UMDL-project.

Met een efficiënte bedrijfsvoering naar minimale verliezen

Voor Reino is het werken met KPI’s en de data uit de KringloopWijzer een uitdaging die hij vol enthousiasme aangaat. “De KringloopWijzer is een waardevol instrument voor melkveehouders. Ik zie het als een rapportcijfer dat laat zien hoe we de afgelopen jaren geboerd hebben,” legt hij uit. De inzichten uit de KringloopWijzer en de KPI’s helpen hem zijn bedrijf beter te managen. “Het geeft je grip op je data, waardoor je gericht kunt sturen. Door goed te scoren op de KPI’s ontvang je een vergoeding, wat een mooie stimulans is om uitstoot en verliezen te vermin­deren. Daar valt de grootste winst te behalen. Je hebt minder stikstof input op je bedrijf door de kwaliteit van het ruwvoer te verbeteren (minder ruw eiwit) en kunstmest gebruik te verlagen.  

“Je kunt alleen zuinig werken als je je cijfers kent en daar gericht op stuurt”

Praktische maatregelen voor een hoger rendement 

Reino neemt verschillende maatregelen om zijn bedrijf zo efficiënt mogelijk te laten draaien. Een voorbeeld is het droger inkuilen van gras, wat zorgt voor een hoger DVE-gehalte (Darm Verteerbaar Eiwit is de mate waarin eiwit beschikbaar en verteerbaar is). Hierdoor hoeft hij minder eiwit aan te kopen. Om het risico op broei te verkleinen, wordt maïs boven op het gras ingekuild. Dit proces wordt geoptimaliseerd door een automatisch dekzeil boven een van de sleufsilo’s waar Reino eerder in heeft geïnvesteerd.

Om het risico op broei te verkleinen, wordt maïs boven op het gras ingekuild.

Reino is trots op de gezondheid en levensduur van zijn koeien, die met 8 tot 9 jaar ruim boven het gemiddelde liggen. “Ook de levensproductie is hoger: 50.000 liter melk per koe bij afvoer, tegenover 38.000 gemiddeld,” vertelt hij.


Reino werkt bewust aan beheersen van het stikstof­bodem­overschot door kunstmestgebruik te minimaliseren en binnen de normen te blijven. “De kunst is om productie vast te houden terwijl je zuinig met stikstof omgaat. Dat kan alleen als je je cijfers kent en daarop stuurt,” zegt Reino.

“De Kringloopwijzer zie ik als een rapportcijfer hoe we de afgelopen jaren geboerd hebben”

Ook meedoen met de Utrechtse Monitor Duurzame Landbouw?

In het voorjaar van 2025 kunnen nog een keer maximaal 200 melkvee­houders én circa 33 fruittelers voor vier jaar meedoen met de Utrechtse Monitor Duurzame Landbouw. 


Hou begin april 2025 de UMDL-website in de gaten voor het inschrijfformulier én het emailadres.

Blijven leren en blijven dromen

Het inzicht dat Reino krijgt in de cijfers van zijn bedrijf en de mogelijkheid om hierop te sturen, vormen voor hem de belangrijkste reden om deel te nemen aan het UMDL. Maar dat is niet alles. “We leren ontzettend veel, zowel van de sprekers als van de andere deelnemers,” vertelt Reino. “Je ziet de diversiteit tussen de deelnemers: de een werkt heel intensief en richt zich op maximale melkproductie, terwijl een ander bezig is met omschakelen naar biologisch.”

“Uiteindelijk is duurzaam­heid beter voor je portemonnee”

Reino is vastbesloten om te blijven leren en dromen. Hij heeft duidelijke ambities voor de toekomst. Zo wil hij graag een extra vrijloopstal bouwen om meer zorg te kunnen bieden aan koeien die meer aandacht behoeven. Ook droomt hij van meer land, waarmee hij extra ruimte kan creëren voor weidevogels. “Als je opvolgers hebt, wil je het bedrijf beter doorgeven dan hoe je het zelf hebt gekregen,” zegt hij. Voor Reino is dat de kern van duurzaamheid. “Uiteindelijk is duurzaamheid niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je portemonnee. Het is een verdienmodel.”


Met deze visie werkt Reino elke dag aan een gezonde balans tussen efficiënte bedrijfsvoering, natuur en toekomst­bestendigheid.