Circulair ondernemen met een hart voor mens, dier en omgeving

In de jaren die volgden groeide Buiten­gewone Varkens uit tot een krachtig voorbeeld van circulaire landbouw. Wat begon met 50 dieren, is inmiddels opgeschaald naar een productie van 350 tot 500 varkens per jaar, verdeeld over 35 tot 40 locaties. Naast varkens houden Cas den Boer en Josse Haarhuis ook koeien van onder andere het ras Lakenvelder, bekend om hun robuustheid en vleeskwaliteit. Het concept draait om meer dan alleen vleesproductie: de dieren spelen een belangrijke rol in duurzaamheid en natuurbeheer.

Van passie naar praktijk: de drij­vende krachten achter Buitengewone Varkens

Cas groeide op in een traditioneel varkensbedrijf, waar hij vanaf jonge leeftijd leerde over de varkenshouderij. “Na mijn studie keerde ik terug naar het familiebedrijf, maar ik wilde dingen anders doen,” vertelt Cas. Hij raakte gefascineerd door buitenvarkens en begon zijn eigen bedrijf. Toen hij bij Buitengewone Varkens betrokken raakte, groeide zijn rol uit tot een essentiële schakel. Tegenwoordig is hij ook eigenaar van het bedrijf.

Josse volgde een andere route. Hij studeerde Dier- en Veehouderij aan de HAS Hogeschool en begon tijdens zijn laatste jaar een eigen bedrijf. Dit groeide later uit tot een samenwerking met Buitengewone Varkens. “Ik wilde ondernemen én dieren houden,” zegt Josse. “De vraag naar lokaal en eerlijk vlees in mijn regio was groot, en ik wilde daar een verschil maken.” Inmiddels werkt Josse fulltime bij Buitengewone Varkens en heeft hij de keten van boer tot bord helpen opbouwen.

Hoogwaardige diervoeding en minimale verspilling

Wat Buitengewone Varkens uniek maakt, is de manier waarop dieren worden ingezet als onderdeel van een circulair systeem. De dieren worden geplaatst op locaties waar ze een toegevoegde waarde hebben. Ze bestrijden onkruid, eten oogstresten en bemesten de grond. Dit minimaliseert landbewerking en geeft de dieren de kans om hun natuurlijke gedrag te vertonen.

Daarnaast wordt het voer van de var­kens onder andere uit rest­stromen uit de voedselindustrie samengesteld.Met name brood en koekjes worden gebruikt. Deze restproducten worden zoveel mogelijk lokaal verzameld, wat zowel transportkosten als de CO₂-uitstoot verlaagt. Hiervoor werken Cas en Josse samen met Nijsen, een familiebedrijf dat reststromen tot hoogwaardige diervoeding verwerkt. De varkens worden op locatie aanvullend gevoerd met resten van lokale bakkers en groentewinkels, maar ook met oog­­stresten uit eigen tuin, bierborstel en brood. “Het gaat om circulair voer met een lagere ecologische voet­afdruk. Bovendien is het vlees dat we produceren hierdoor smaakvoller”, Benadrukt Josse.

De varkensvoeding wordt centraal opgeslagen en alle varkenslocaties kunnen precies berekenen hoeveel voer elk dier dagelijks nodig heeft. Dit verhoogt de efficiëntie en minimaliseert verspilling.

Van kop tot staart: geen stukje vlees gaat verloren

Bij Buitengewone Varkens wordt het hele dier benut, zelfs de poten, bijvoorbeeld bij Héron petit restaurant in Utrecht. Deze aanpak vermindert verspilling en sluit aan bij de filosofie van volledige circulariteit.

De samenwerking met ruim 200 restaurants, 20 boerderijwinkels en online verkoop maakt het mogelijk om vlees lokaal en transparant te verkopen. Klanten waarderen het concept, waarbij diervriendelijkheid, vleeskwaliteit en duurzaamheid belangrijke beweeg­redenen tot aankoop zijn.

Je omgeving erbij betrekken

Het succes van Buitengewone Varkens laat zien wat mogelijk is met een duidelijke visie en samenwerking. Josse deelt een belangrijke les: “Betrek je omgeving en wees niet bang voor fouten. Vertrouwen en evalueren zijn cruciaal.” Vrijwilligers, locaties en partners worden actief betrokken via dagelijkse WhatsApp-updates, wat het proces soepel houdt.

Anderen die vergelijkbare projecten willen starten, raden Josse en Cas aan om klein te beginnen en langzaam met de vraag mee te groeien of aansluiting te zoeken bij al een bestaand concept. “Maak een systeem dat bij jou en je omgeving past. En onthoud: samen kom je verder.”

Boeren en consumenten inspireren

Buitengewone Varkens is meer dan een vleesproducent. Het bedrijf staat symbool voor hoe landbouw circulair, diervriendelijk en economisch haalbaar kan zijn. Het inspireert zowel boeren als consumenten om na te denken over hun impact op de wereld.

“We willen niet alleen vlees verkopen,” besluiten Cas en Josse, “maar een verschil maken in hoe mensen kijken naar voedselproductie. Samen kunnen we bouwen aan een toekomst waarin duurzaamheid vanzelfsprekend is.”